AB Müzakere Süreci
Avrupa Birliği’ne Katılım Müzakereleri
Avrupa Birliği Devlet ve Hükümet Başkanlarının 17 Aralık 2004 tarihli Zirvesinde aldığı karar doğrultusunda 3 Ekim 2005 tarihinde Lüksemburg'da yapılan Hükümetler arası Konferans (HAK) ile Türkiye resmen AB'ye katılım müzakerelerine başlamıştır. Böylece, Türkiye ile AB arasındaki inişli çıkışlı ilişki, çok önemli bir dönüm noktasını aşarak yepyeni bir sürece girmiştir.
3 Ekim 2005 tarihli Hükümetler arası Konferansta Müzakerelerin hangi usul ve esaslar çerçevesinde yürütüleceğini düzenleyen "Müzakere Çerçeve Belgesi" kabul edilmiştir. Bu çerçevede müzakereler 3 temel unsur üzerinden yürütülmektedir.
1- Kopenhag siyasi kriterlerinin istisnasız olarak uygulanması, siyasi reformların derinleştirilmesi ve içselleştirilmesi,
2- AB Müktesebatının üstlenilmesi ve uygulanması,
3- Sivil toplum diyalogunun güçlendirilmesi ve bu çerçevede hem AB ülkelerinin kamuoylarına hem de Türkiye kamuoyuna yönelik olarak bir iletişim stratejisinin yürütülmesi.
Avrupa Birliği Başkanlığı, bu 3 temel unsur çerçevesindeki tüm çalışmaları farklı mekanizmalar kurarak koordine etmektedir.
Türkiye ile müzakerelerin açılması, Kopenhag siyasi kriterlerinin yeterli ölçüde karşılanması ile mümkün olmuştur. Bu aşamadan sonra da AB, Türkiye'nin bu alandaki uygulamalarını yakından izlemeye devam etmektedir.
Ekonomik kriterler müzakerelere konu olmamakla birlikte, bu alandaki gelişmeler müzakere süreci boyunca AB tarafından yakından izlenmekte ve bazı müktesebat başlıklarında müzakerelerin açılmasında ölçüt olarak kullanılabilmektedir. Buradaki önemli husus, istikrara yönelik sürdürülebilir bir ekonomi politikasına devam edilmesi, özellikle mali dengesizliklerin azaltılması ve enflasyonla mücadelenin disiplinli bir şekilde yürütülmesidir.
Katılım Müzakereleri, Türkiye'nin AB Müktesebatını ne kadar sürede kendi iç hukukuna aktarıp, yürürlüğe koyacağının ve etkili bir şekilde uygulayacağının belirlendiği süreçtir.
AB Müktesebatı, AB Hukuk sistemine verilen addır. Yaklaşık 120 bin sayfadan oluşmaktadır. AB'yi kuran ve daha sonra değişikliğe uğrayan antlaşmaları, aday ülkelerin AB'ye katılırken imzaladıkları katılım antlaşmalarını, Konsey, Komisyon, Avrupa Birliği Adalet Divanı gibi Birlik organlarının çıkardıkları tüm mevzuatı ifade etmektedir. Söz konusu müktesebat, Katılım Müzakereleri Fasılları çerçevesinde 35 başlık altında sınıflandırılmıştır.
AB Müktesebatı fasıl başlıkları şunlardır:
1)Malların Serbest Dolaşımı
2) İşçilerin Serbest Dolaşımı
3) İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi
4) Sermayenin Serbest Dolaşımı
5) Kamu Alımları
6) Şirketler Hukuku
7) Fikri Mülkiyet Hukuku
8) Rekabet Politikası
9) Mali Hizmetler
10) Bilgi Toplumu ve Medya
11) Tarım ve Kırsal Kalkınma
12) Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı
13) Balıkçılık
14) Taşımacılık Politikası
15) Enerji
16) Vergilendirme
17) Ekonomik ve Parasal Politika
18) İstatistik
19) Sosyal Politika ve İstihdam
20) İşletme ve Sanayi Politikası
21) Trans-Avrupa Ağları
22) Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu
23) Yargı ve Temel Haklar
24) Adalet, Özgürlük ve Güvenlik
25) Bilim ve Araştırma
26) Eğitim ve Kültür
27) Çevre
28) Tüketicinin ve Sağlığın Korunması
29) Gümrük Birliği
30) Dış İlişkiler
31) Dış, Güvenlik ve Savunma Politikası
32) Mali Kontrol
33) Mali ve Bütçesel Hükümler
34) Kurumlar
35) Diğer Konular
Müzakereler, sürecin ilk aşaması olan "tarama" ile başlamıştır. Bu sürecin başlıca aktörleri Avrupa Komisyonu ve Türkiye bürokratlarıdır. Türkiye'nin müzakerelere hazırlanmasını ve katılım öncesi sürecin hızlandırılmasını hedefleyen "tarama" döneminde esas olarak, AB müktesebatı kapsamındaki mevzuat hakkında bilgi verilmekte, AB müktesebatı ile aday ülke mevzuatı arasındaki farklılıklar belirlenmekte ve uyum sürecinin çok genel bir takvimi ve bu süreçte karşılaşılacak muhtemel sorunlar saptanmaya çalışılmaktadır.
Türkiye için Tarama Sürecinin ilk aşaması olan tarama toplantıları 20 Ekim 2005 tarihinde yapılan Bilim ve Araştırma faslı tanıtıcı tarama toplantısı ile başlamış ve 13 Ekim 2006 tarihinde yapılan Yargı ve Temel Haklar faslı ayrıntılı tarama toplantısı ile sona ermiştir.
Her bir müzakere faslının taraması bittikten sonra, Komisyon üye ülkelere "tarama sonu raporu" adı altında bir rapor sunmaktadır. Buradaki değerlendirme ve öneriler, o fasılda müzakerelerinin açılmasına temel teşkil etmektedir. Komisyon, raporlarında, ayrıntılı tarama sırasında ülkemizce verilen bilgilere dayanarak ülkemizin müzakerelere hazır olup olmadığını değerlendirmekte ve sonuç kısmında ya faslın müzakereye açılmasını önermekte ya da bunun için tamamlanması gereken açılış kriterlerini (benchmarks) ortaya koymaktadır.
Müktesebat Alt Başlıkları Detaylar:
Faslın Kapsamı
Malların serbest dolaşımı Avrupa Birliğinin dört temel serbestisinden biridir. Bu çerçevede, üye ülkeler tarafından Birlik iç pazarına sunulan sanayi ürünleri ile belirli kurallar çerçevesinde Birliğe ithal edilen üçüncü ülke sanayi ürünlerinin herhangi bir teknik engelle karşılaşmadan Birlik dâhilinde serbest dolaşıma girmesi hedeflenmektedir.
Malların serbest dolaşımının sağlanması için; teknik mevzuatın uyumlaştırılması, pazara giren ürünlerin üretildikleri mevzuata uygunluğunu kontrol edecek kamu laboratuvarları ve ürünlerin pazara arz edilmeden önce gerekli test ve belgelendirme işlemlerini yapacak özel laboratuvarlar (uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlar) için gerekli altyapının kurulması gerekmektedir.
Faslın Kapsamı
İşçilerin Serbest Dolaşımı kavramı, diğer ekonomik faktörler gibi emeğin de herhangi bir engelle karşılaşmadan AB tek pazarında dolaşımını ifade etmektedir. AB tek pazarının 4 temel serbestisinden biridir.
Bu fasıl altındaki mevzuat, bir işverene bağlı olarak gelir getirici bir işte çalışan her nitelikteki AB üyesi ülke vatandaşı bireylerin diğer bir üye ülkede de çalışma hakkına sahip olmasını ve çalışma koşulları, sosyal yardımlar, vergilendirme konularında o ülke işçileri ile eşit muameleye tabi tutulmasını düzenlemektedir.
Faslın Kapsamı
İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi, “Tek Pazar”ın dört temel serbestisinden (malların, kişilerin, hizmetlerin, sermayenin serbest dolaşımı) birini oluşturmakta olup, genel olarak sınai nitelikteki faaliyetleri, ticari nitelikteki faaliyetleri, el sanatları faaliyetlerini ve serbest meslek faaliyetlerini kapsamaktadır. Fasıl temel olarak üç ana bölümden oluşmaktadır:
1) İş kurma hakkı ve hizmet sunumu kapsamında çerçeve düzenleme
2) Mesleki yeterliliklerin tanınmasına yönelik düzenlemeler
3) Posta hizmetleri düzenlemeleri
Faslın Kapsamı
Sermayenin Serbest Dolaşımı başlığı, AB içerisinde üye devletlerarasındaki ve üye devletlerle üçüncü ülkeler arasındaki sermaye hareketlerine uygulanan tüm kısıtlamaların kaldırılarak Avrupa çapında daha açık, bütünleşmiş, rekabetçi ve etkin bir ortak pazar ve finansal hizmet yapısının tesis edilmesinde önemli bir konuma sahiptir.
Faslın Kapsamı
Kamu alımları ile ilgili AB müktesebatı şeffaflık, eşit muamele, serbest rekabet ve ayrımcılık yapılmamasına ilişkin genel ilkelerin yanında, Avrupa Birliği çapında kamu kuruluşlarının yaptığı ve belirli eşik değerin üzerinde kalan yapım işi, hizmet alımı ve tedarik ihalelerinde ortak özel usullerin uygulanmasını ve ihalelere yönelik şikâyet ve inceleme ile ilgili kurallarını düzenlemektedir.
Faslın Kapsamı
Şirketler Hukuku mevzuatı, şirketler ile muhasebe ve denetime ilişkin mevzuat olmak üzere iki ana unsurdan oluşmaktadır. Şirket düzenlemelerine ilişkin kurallar, şirketlerin tescili, birleşmesi, bölünmesi, şubeleri, ortakları ve alacaklarına ilişkin genel ilkeleri düzenlemektedir. Muhasebe ve denetim alanındaki kurallar ise, anonim velimitet şirketlerin bilanço esaslarını, finansal raporlama ilkelerini, denetim ve muhasebe esaslarını düzenler.
Faslın Kapsamı
Fikri mülkiyet hakları mevzuatı, telif hakları ve sınai mülkiyet haklarına ilişkin mevzuat olmak üzere iki ana unsurdan oluşmaktadır.
Telif hakları, ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her türlü fikir ve sanat ürünlerini yaratan eser sahiplerinin haklarını korumayı amaçlayan düzenlemeler ile icracı sanatçıların, fonogram yapımcılarının, radyo ve televizyon kuruluşlarının ve filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren film yapımcılarının haklarını içeren bağlantılı hakları korumak amacıyla gerçekleştirilen düzenlemeleri içerir.
Faslın Kapsamı
Avrupa Birliği Rekabet Politikasının ve söz konusu politikayı oluşturan müktesebatın temel amacı, üye ülkelerde faaliyet gösteren ekonomik aktörlerin eşit koşullarda rekabet edebileceği bir iç pazarın oluşumunu sağlamaktır. Avrupa Birliği, rekabet politikası yoluyla piyasa ekonomisinin tüm mekanizmalarıyla sağlıklı işleyebilmesini temin etmek üzere rekabetin hukuka aykırı şekilde sınırlandırılmasını engelleyici kurallar getirmiştir. Bu kurallar, temel olarak iç pazarda rekabetin bozulmasını engellemeyi sağlayan bir sistem oluşturmaktadır.
Faslın Kapsamı
Fasıldaki AB müktesebatı bankacılık, sermaye piyasaları ve sigortacılık (bireysel emeklilik de dâhil olmak üzere) olmak üzere üç temel sektöre ilişkin düzenlemeleri içermektedir.
Mali Hizmetler Faslı Kapsamındaki AB mevzuatı tüm üye ülkelerde finansal hizmet sağlayıcılarının kuruluş şartları, mali yapıları ve denetimlerine ilişkin bağlayıcı minimum standartlar getirmiştir. Ayrıca bu kuruluşların faaliyet gösterdiği piyasaların hukuki çerçevesi de mevzuat tarafından çizilmiştir.
Faslın Kapsamı
İnternet ve dijital teknolojiler üzerinde yaşadığımız dünyayı aklın almakta zorlandığı sürat ve yoğunlukla değiştirip, dönüştürmektedir. Bu sebepten Avrupa Komisyonu, AB Tek Pazarı’nı dijital çağa uygun hale getirmeyi bir öncelik haline getirmiştir. Bu öncelikler, Avrupa Birliği’ne aday tüm ülkeler için de müzakerelerin 10. faslı Bilgi Toplumu ve Medya başlığı altında yer almaktadır.
Faslın Kapsamı
11 No.lu Tarım ve Kırsal Kalkınma faslı kapsamında, esas itibarı ile değişik ürünler için geliştirilen ve çiftçilere ve sektörde yer alan ürün işleyicileri gibi aktörlere verilen destekler, bazı ürünlere yönelik üretimle ilgili kota düzenlemeleri, bu ürünlerin ithalatına yönelik kısıtlamalar, ek tarifeler gibi hususlar ele alınmaktadır. Ayrıca tarımla uğraşan ve gelir düzeyi nispeten düşük olan kırsal kesimin ihtiyaçlarını karşılamaya, gelir kaynaklarının çeşitlendirilmesine yönelik tedbirlerin ele alındığı AB kırsal kalkınma politikasının uygulanabilmesi için zemin teşkil eden planlama, programlama, izleme ve değerlendirme, mali yönetim ve kontrol ile politika amaçlarına ulaşmak için kurulması gereken sistemler ve idari araçlar da bu başlık altında ele alınan diğer temel hususlardır.
Faslın Kapsamı
Bu fasıl üç ana başlıktan oluşmaktadır;
- Gıda Güvenliği;
Gıda Güvenliği, tüketicinin korunması, bilgilendirilmesine yönelik hijyen ve sunum kuralları, gıda güvenliğinin teminine yönelik mekanizmalar ve denetimlere yönelik düzenlemeleri içermektedir. Ayrıca, gıdanın işlenmesi ve piyasaya sürülmesiyle ilgili, özellikle hayvansal gıdalar için daha sıkı olan hijyen kurallarını da içermektedir.
- Veterinerlik;
Tarım mevzuatının önemli bir bölümünü oluşturan veterinerlik mevzuatı esas itibarı ile canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerin topluluk içi ticareti, hastalık kontrol ve eradikasyonu, AB dışındaki ülkelerden gelecek ürünlere ilişkin teknik ve idari düzenlemeler ile hayvansal kökenli ürünlerin üretiminin kontrolüne ilişkin düzenlemeleri içermektedir.
- Bitki Sağlığı;
Bitki ve bitkisel kökenli ürünlere zarar veren organizmaların kontrolü, dikim amaçlı bitkilerin ticaretinde bitki pasaportunun kullanılması, zirai mücadele ilaçlarının ruhsatlandırılması işlemleri, iç ve dış karantina tedbirleri, bitkisel kökenli ürünlerde zirai mücadele ilaçları kalıntıları, tohum ve fide kalitesi ve bu ürünlerin pazarlanmasına ilişkin kurallar yer almaktadır.
Faslın Kapsamı
13 no.lu Balıkçılık faslı, Balıkçılık müktesebatı, kaynakların ve av filosunun yönetilmesi, denetim ve kontrol, sektörde faaliyette bulunanlara yönelik yapısal eylemler ve bu bağlamda AB Balıkçılık fonunun yönetimi, ortak pazarlama standartlarının uygulanması, piyasanın ortak düzenlenmesini ve bu eylemlerin üretici örgütleri aracılığıyla yürütülmesine yönelik kurallardan oluşmaktadır.
Fasıl, AB nezdinde çıkarılan kapsamlı tüzüklerden oluşmakta olup, özellikle katılım öncesinde, mevzuatta yer alan hükümlerin uygulanmasına yönelik idari yapının ve uygulama mekanizmalarının oluşturulması ve uygulama konusunda deneyim kazanılması büyük önem taşımaktadır. Ayrıca son yıllarda yapılan mevzuat değişiklikleri ile balıkçılık faaliyetlerinin etkin denetimi konusunda sadece üye devletler değil aynı zamanda AB'ye su ürünleri ihraç eden diğer ülkeler için de ayrıntılı kurallar benimsenmiştir.
Faslın Kapsamı
Taşımacılık Politikası Faslı;
- Karayolu taşımacılığı,
- Demiryolu taşımacılığı,
- Denizyolu taşımacılığı,
- Havayolu taşımacılığı konularını içermektedir.
AB Taşımacılık Politikası Faslının düzenlediği temel alanlar aşağıda belirtilmiştir:
Karayolu taşımacılığının temel ilkeleri; genel taşımacılık politikasında olduğu gibi bu alanda sürdürülebilir, etkin, güvenli, emniyetli ulaşımı, çevreye olumsuz etkileri azaltmak suretiyle sağlamaktır. Bu ilkeler çerçevesinde, etkin karayolu yük ve yolcu taşımacılığını teşvik etmek, eşit şartlarda rekabete imkan tanımak, emniyetli ve daha çevre dostu teknik standartları uyumlaştırmak, asgari düzeyde mali ve sosyal uyum temin etmek ve ayrımcılık yapılmaksızın karayolu taşımacılığı kurallarının etkin uygulanmasını sağlamak hedeflenmektedir.
Demiryolu taşımacılığı mevzuatı, piyasanın serbestleşmesi ve birlikte işletilebilirlik ile bunlara yönelik kurumsal yapılanma, demiryolu emniyeti, altyapıya erişim, iç pazar, yük taşımacılığı, yolcu hakları ile istihdam ve çalışma şartları konularını düzenlemektedir.
Denizyolu taşımacılığı sektörünün uluslararası boyutunun güçlü olmasından ötürü bu alandaki mevzuat daha çok Birliğin, çalışma şartları konusunda Uluslararası İş Örgütü (ILO), diğer denizcilik konularında ise Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) tarafından hazırlanan uluslararası sözleşmelere taraf olması ve uluslararası mevzuatın AB mevzuatına Tüzük veya Direktifler yolu ile aktarılması şeklinde düzenlenmektedir. Denizyolu taşımacılığı mevzuatı kapsamında, piyasanın düzenlenmesi ve haksız rekabetin önlenmesi, devlet destekleri, denizyolu emniyeti ve güvenliği, çalışma şartları ve deniz çevresinin korunması konuları düzenlenmektedir.
Havayolu taşımacılığı mevzuatı ise; pazara giriş, hava trafik yönetimi, havacılık emniyeti, havacılık güvenliği, çevre, yer hizmetleri, tüketicinin korunması gibi temel başlıklar altında şekillendirilmiştir. Söz konusu düzenlemeler ile AB havacılık pazarı entegrasyonun sağlandığı, serbest bir piyasa haline gelmiştir.
Faslın Kapsamı
AVRUPA BİRLİĞİ'NİN ENERJİ POLİTİKASI
Avrupa Birliği enerji politikalarının üç temel amacı bulunmaktadır:
Avrupa Birliği enerji politikalarını oluştururken bu üç amaç arasında bir denge kurmayı hedefler. AB mevzuatı, rekabet gücü yüksek, güvenli ve sürdürülebilir enerji piyasaları oluşturulması, kalitenin artırılması, tüketiciye daha fazla seçenek ve daha ucuz fiyatlar sunulabilmesi amacıyla enerji piyasalarında serbestleşmeyi sağlayıcı düzenlemeleri içermektedir.
Sürdürülebilir bir enerji politikası için iklim değişikliği ile mücadele, AB’nin enerji politikasının önemli bir bileşenidir. Bu bağlamda Komisyon, Avrupa Konseyi’nin onayıyla, 2020’ye kadar gerçekleştirilmesi öngörülen enerji alanına ilişkin üç önemli hedef belirlemiştir:
- Enerji verimliliğinin % 20 artırılması,
- Enerji arzında yenilenebilir enerji kaynaklarının payının %20’ye, ulaşım sektöründe kullanılan biyoyakıtın oranının en az %10’a çıkarılması,
- Sera gazı emisyonlarının % 20 düşürülmesi.
Faslın Kapsamı
Fasıl kapsamında, doğrudan vergilerin yakınlaştırılması (gelir ve kurumlar vergisi), dolaylı vergilerin uyumlaştırılması (katma değer vergisi, özel tüketim vergisi), vergisel konularda idari yardımlaşma ile idari kapasite ve bilgi işlem altyapısı konuları bulunmaktadır.
Faslın Kapsamı
Ekonomik ve Parasal Politika Faslı temel olarak üye devletlerin merkez bankalarının bağımsızlığı, kamu sektörünün merkez bankaları tarafından finansmanının yasaklanması ve kamu sektörünün finansal kurumlara imtiyazlı erişiminin önlenmesi konularını kapsamaktadır.
Birliğin bu alanda dayandığı müktesebata ek olarak, serbest rekabete dayanan açık piyasa ekonomisi prensibi, tek para politikası ve fiyat istikrarını muhafaza hedefleri ile uyum faslın temelini oluşturmaktadır.
Faslın Kapsamı
İstatistik alanındaki müktesebat kapsamında; tarafsızlık, güvenirlik, şeffaflık, kişisel verilerin gizliliği ve ulusal istatistiklerin paylaşımı gibi ilkeler temelinde bir istatistiksel altyapının oluşturulması beklenmektedir. Ulusal istatistik ofislerinin istatistik metodolojisi, üretimi ve istatistiki bilginin paylaşımı konularında referans kurum olması beklenmektedir. Bu bağlamda, ulusal istatistik ofislerinin, AB çapında karşılaştırılabilir istatistiklerin üretimini hedefleyen ve Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) ile ulusal istatistik ofisleri arasındaki işbirliğini temsil eden Avrupa İstatistik Sistemi (ESS) ile aşağıda belirtilen hususlarda uyum sağlamaları gerekmektedir:
• Üretilen istatistiklerin tanım ve yöntem bakımından tüm AB üyesi ve aday ülkeler için karşılaştırılabilir olması, • Tanım, kavram, yöntem, sınıflama, yayımlanma sıklığı gibi hususlarda AB standartlarının benimsenmesi, • Ülkemizin AB ile yürüteceği müzakerelerde temel girdi olarak uyumlu ve karşılaştırılabilir istatistiksel verilerin kullanılması olarak sıralanmaktadır.
Faslın Kapsamı
İstihdamın artırılması, çalışma ve yaşama koşullarının iyileştirilmesi, uygun seviyelerde sosyal koruma sistemlerinin oluşturulması, sosyal ortaklarla diyalog tesis edilmesi, sürdürülebilir bir istihdam yapısı için insan kaynaklarının geliştirilmesi, sosyal dışlanma ve yoksullukla mücadele edilmesi, kadın ve erkekler için eşit fırsatlar sağlanması faslın kapsamını oluşturmaktadır.
Bu çerçevede, faslın alt konuları arasında, iş hukuku, iş sağlığı ve güvenliği, kadın ve erkek arasında eşit muamele, ayrımcılıkla mücadele, sosyal diyalog, istihdam, sosyal içerme ve sosyal koruma yer almaktadır.
Faslın Müzakere Sürecinde Geldiği Aşama
Sosyal Politika ve İstihdam faslının müzakerelere açılabilmesi için Almanya Dönem Başkanlığında (19 Ocak 2007) iki adet açılış kriteri bildirilmiştir.
Bunlardan ilki, sendikal hakların AB standartları ve ilgili ILO Sözleşmeleri ile uyumlu olmasının (özellikle örgütlenme, grev ve toplu sözleşme hakkı açısından) sağlanmasıdır. Bu amaca hizmet etmek üzere, Türkiye’nin mevcut kısıtlamaları ortadan kaldırması ve kamu ve özel sektörü de kapsamak üzere bu alanda tamamen gözden geçirilmiş bir mevzuatı kabul etmesi beklenmektedir.
Müzakere ikinci açılış kriteri ise, tüm işgücünün yararı için, bu faslın kapsamındaki alanlarda yer alan AB müktesebatının aşamalı olarak iç hukuka aktarılması, uygulanması ve yürütülmesini içeren bir eylem planının Avrupa Komisyonuna sunulmasıdır.
Birinci açılış kriterine ilişkin olarak, sendikal hakların AB standartlarıyla uyumlu olmasının sağlanması amacıyla iki adet kanun yasalaşmıştır. 6356 Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 7 Kasım 2012 tarihinde 28460 sayılı ResmiGazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 6289 sayılı Kanun ise 11 Nisan 2012 tarihinde 28261 sayılı ResmiGazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
İkinci kriter kapsamındaki eylem planı ise hazırlanmış ve Avrupa Komisyonuna iletilmiştir.
Faslın Kapsamı
Avrupa Birliği (AB) sanayi politikası, yapısal değişime uyumu hızlandırarak, AB genelinde iş yaratma ve büyüme ile yerli ve yabancı yatırımlara elverişli bir ortamı teşvik ederek rekabet gücünü artıran sanayi stratejilerini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) faaliyet gösterdiği genel iş ortamını iyileştirmeyi hedeflemektedir. AB işletme ve sanayi politikası, rekabet edebilirliğin artırılabilmesi hedefine yönelik işletme politikası, sanayi politikası ve sektörlere yönelik tedbir ve politikalardan oluşmaktadır. Fasıl altındaki mevzuat, daha çok uyulması zorunlu olmayan alanlarda Komisyon bildirimleri, önerileri ve zirve kararları ile politika prensiplerinden meydana gelmektedir.
Faslın Kapsamı
Trans-Avrupa Ağları politikası ile Ulaştırma, Enerji ve Telekomünikasyon sektörlerinde Avrupa altyapısının entegrasyonu ve karşılıklı işletilebilirliği amaçlanmakta, bu çerçevede teknik standartlar ve öncelikli ortak çıkar projeleri tespit edilerek, bu projeler için finansman imkanları geliştirilmektedir. TEN Politikasının ana amacı bu üç sektör için tek pazarın oluşturulması, aynı zamanda bu sektörlerin Avrupa Tek Pazarı’nın işleyişini kolaylaştırmasıdır.
Faslın Kapsamı
Avrupa Birliği (AB), üye ülkeleri arasındaki sosyo-ekonomik farklılıklar ve ülkelerin kendi bölgeleri arasındaki dengesizliklerin azaltılması amacıyla bir "Bölgesel Politika" geliştirmiştir. “Yapısal Araçların Koordinasyonu”, AB'nin finansal aracı olan Yapısal Fonlara ilişkin genel hükümleri içeren çerçeve tüzük ile her bir yapısal fonu konu alan tüzüklerin uygulanması ve fonların kullanımına yönelik mekanizmanın oluşturulması çalışmalarını kapsamaktadır.
Faslın Kapsamı
Yargı ve temel haklar alanındaki AB politikaları ile Birliğin özgürlük, güvenlik ve adalet alanı olarak korunması ve geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu bağlamda AB üyeliği için aday ülkelerin bağımsız ve etkin çalışan bir yargı tesis etmeleri beklenmekte olup; hukukun üstünlüğü ilkesinin korunması bakımından mahkeme kararlarının tarafsızlığı, bütünlüğü ve yüksek standardı önem arz etmektedir. Adil yargılanma hakkının tesisi için yasal güvenceler ve yolsuzlukla etkin bir şekilde mücadele fasıl kapsamında üyelik için aranan koşullar arasında yer almaktadır. Bununla birlikte aday ülkelerden, müzakere süreci sonunda AB müktesebatı ve Temel Haklar Şartı ile güvence altına alınan hak ve özgürlüklere riayet edilmesini sağlaması beklenmektedir.
Faslın Kapsamı
24. Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Faslı, Avrupa Birliği’nin dış sınırlar, adli işbirliği, polis işbirliği, vize politikası, uluslararası koruma, göç, örgütlü suçlarla mücadele alanlarındaki müktesebat ve politikalarını kapsamaktadır. Avrupa Birliği’nin “Özgürlük, Güvenlik ve Adalet Alanı” çerçevesinde, AB içerisinde güvenliğin, kişi haklarının ve kişilerin serbest dolaşımının güvence altına alınması amacıyla oluşturulmuş olan müktesebat ve politikalar, Avrupa Birliği katılım müzakereleri kapsamında 24. Fasıl altında toplanmaktadır.
Faslın Kapsamı
Bilim ve Araştırma Faslı kapsamında üye devletlerin, araştırma ve teknoloji geliştirme alanındaki Topluluk hedef ve aktivitelerine yönelik uygulama kapasitelerini sağlamaları beklenmektedir. Fasıl, AB mevzuatının ulusal mevzuata aktarılmasını gerektirmemektedir.
Bilim ve Araştırma Faslı kapsamındaki uygulama kapasitesi, Türkiye'nin araştırma alanındaki Birlik Programlarına etkin katılımı için gerekli koşulların temini ile ilgilidir. Bu bağlamda ülkelerden teknolojik gelişmeler ve araştırma alanlarında uygulama kapasitelerini geliştirmeleri ve yeterli insan kaynağını istihdam etmeleri beklenmektedir.
Faslın Kapsamı
Eğitim, gençlik, spor ve kültür alanları temel olarak üye devletlerin sorumluluğundadır. Bununla birlikte, Avrupa Birliği (AB)'nin İşleyişi Hakkında Antlaşma'da (Madde 165-167) yer aldığı üzere AB'de eğitimin kalitesinin artırılmasını sağlamak, kültürel zenginliği korumak ve ortak kültürü geliştirmek adına üye devletler arasında işbirliğinin ve faaliyetlerin desteklenmesi öngörülür.
Eğitim ve gençlik alanında Lizbon Stratejisi ve ardılı AB 2020 Stratejisi ve son dönemde Avrupa Eğitim Alanı Kurulmasına yönelik Eğitim ve Öğretimde Avrupa İşbirliği (2021-2030) öncülüğünde ortak hedeflere ulaşmak ve ulusal politikaları yakınlaştırmak amacıyla Açık Koordinasyon Yöntemi (Open Method of Coordination) uygulanmaktadır. Açık Koordinasyon Yöntemi yoluyla eğitim ve kültür alanlarında ortak hedefler ve ortak göstergeler belirlenmekte, ulusal eylem planları hazırlanmaktadır. Bu planların raporlanması, izlenmesi ve değerlendirmesi yapılmakta ve ortak öğrenme ve iyi uygulamaların paylaşım çalışmaları gerçekleştirilmektedir.
Faslın Kapsamı
AB Çevre müktesebatı, hava kalitesi, su kalitesi, atık yönetimi, doğa koruma, endüstriyel kirliliğin kontrolü, kimyasallar, gürültü ve iklim değişikliği alanındaki düzenlemelerin yanı sıra, belirli bir alt sektörle sınırlı olmayan genel çevre yönetimi sorunlarına ilişkin ‘yatay’ konuları kapsamaktadır. Ayrıca bu alandaki müktesebat birçok uluslararası sözleşmeyi de içermektedir.
Faslın Kapsamı
Tüketicinin ve Sağlığın Korunması Faslını tüketicinin korunması ve halk sağlığı olmak üzere iki ana başlığa ayırmak mümkündür.
Tüketicinin korunmasına yönelik düzenlemeler; ayıplı ürünler, yanıltıcı reklamların engellenmesi, tüketici kredileri, kapıdan satışlar ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan mesafeli satışlar gibi tüketiciyi doğrudan ilgilendiren pek çok konuyu düzenlemektedir. AB Tüketici Politikası, tüketicilerin ekonomik çıkarlarının korunmasının yanı sıra ürünlerin genel güvenliğini de kapsamaktadır. Genel ürün güvenliği ise piyasa arz edilmiş ürünlerin ilgili oldukları teknik mevzuatta belirtilen güvenlik şartlarını taşımaları ve dolayısıyla ürünlerin tüketici sağlığını tehdit etmemesini amaçlamaktadır.
Halk sağlığı ise bulaşıcı hastalıklar, kan ve kan bileşenleri, organ, doku ve hücre nakli, tütün mamullerinin kullanımdan doğan zararlar, elektromanyetik alanların insan sağlığına etkileri, kanser, beslenme, akıl sağlığı gibi alanları kapsamaktadır. Bu alt başlık tüketicinin korunmasından farklı olarak daha çok tavsiye kararları ile düzenlenmiştir.
Faslın Kapsamı
Gümrük Birliği faslı Avrupa Birliği gümrük alanının düzgün işlemesinin sağlanması ile mal giriş ve çıkışında Birliğin dış sınırlarının korunması ve kontrol edilmesine ilişkin düzenlemeleri içermektedir. Bu kapsamdaki başlıca düzenlemeler Avrupa Topluluğu Gümrük Kodu ve uygulama yönetmelikleri ile gümrük boyutu itibarıyla korsan ve taklit mallar, uyuşturucu yapımında kullanılan maddeler ve kültürel malların ihracatıdır.
Faslın Kapsamı
Dış İlişkiler Faslı, Birliğin üçüncü ülkeler ve uluslararası örgütlerle olan ekonomik ve ticari ilişkileri ile uluslararası işbirliği ve yardıma ilişkin düzenlemeleri kapsamaktadır. Bu alandaki müktesebat esas itibarıyla üye devletleri doğrudan bağlayan ve dolayısıyla ulusal hukuka aktarılması gerekmeyen mevzuattan oluşmaktadır.
Faslın Kapsamı
Bu fasılla ilgili müktesebat, AB’nin Ortak Dış ve Güvenlik Politikası (ODGP) kapsamındaki hukuki tasarruflara ve dolaylı olarak, hukuken bağlayıcı uluslararası anlaşmalara dayanmaktadır. Bu müktesebat aynı zamanda, ODGP çerçevesindeki siyasi diyaloğu sürdürmek, AB beyanları ile uyum içinde olmak ve gerektiğinde yaptırım ve kısıtlayıcı tedbirler uygulamak için yapılan siyasi bildirilere ve anlaşmalara dayanmaktadır.
Faslın Kapsamı
Mali kontrol alanındaki müktesebat AB fonlarının harcanması dahil olmak üzere tüm kamu sektörünün iç kontrol sistemleri için geçerli olacak uluslararası düzeyde kabul edilmiş ve AB’ye uyumlu kamu iç mali kontrol prensiplerinin, standartlarının ve yöntemlerinin kabulü ile ilgilidir. Müktesebat etkin ve saydam mali yönetim ve kontrol sistemlerini gerektirir. İdari açıdan ise, bağımsız iç denetim sistemleriyle ilgili örgütsel yapılar ile yeni kurulan kamu iç mali kontrol sistemlerinin kalitesini değerlendirecek operasyonel ve finansal olarak bağımsız dış denetim örgütünün var olmasını gerektirir. Bu fasıl ayrıca, AB mali çıkarlarının korunması ve AB fonları ile ilgili dolandırıcılığa karşı mücadele konusundaki müktesebatı da içermektedir.
Faslın Kapsamı
Bu fasıl, AB bütçesinin finansmanı için gerekli mali kaynaklarla (öz kaynaklar) ilgili kuralları kapsamaktadır. Bu kaynaklar esas olarak; gümrük vergileri, tarım vergileri ve şeker vergilerinden oluşmaktadır. Gümrük vergileri AB Gümrük Mevzuatı ve tarım vergileri de üçüncü ülkelerden tarım ürünleri ithalatına ilişkin Ortak Tarım Politikası kurallarının uygulanmasından elde edilir. Şeker vergileri ise şeker sektöründeki üreticilerden alınır ve o sektördeki Birlik harcamalarını finanse etmeyi amaçlar. Bu kaynakları üye devletler AB adına tahsil eder. Ek olarak, Katma Değer Vergisine ve gayrisafi milli gelir seviyesine bağlı olarak hesaplanan geleneksel öz kaynaklara dayalı üye devlet katkıları da bu fasıl altında bulanmaktadır.
Faslın Kapsamı
Aday ülkenin, Komisyon, Konsey ya da Parlamento gibi AB kurumlarında temsil oranları kararlaştırılır. Müzakerelerin sonunda ele alınır. Mevzuat uyumu gerektirmediğinden tarama toplantısı yapılmayan bir fasıldır.
Faslın Kapsamı
Bu fasılda 33 fasıl kapsamında olmayan hususlar (örneğin, aday ülkenin Avrupa Kalkınma Fonlarından hangi protokol çerçevesinde yararlanacağı, Avrupa Merkez Bankası’na yapılacak ödemeler, kaç yıl boyunca aday ülkenin korunma önlemlerinden, katılım öncesi fonlardan ve yapısal fonlardan nasıl faydalanacağı, ya da tek taraflı deklarasyonlar) yer alabilir. Örnek: Malta’nın AB’nin Ortak Dış Güvenlik ve Savunma Politikasına katılımının onun tarafsızlığına helal getirmeyeceği yönünde yaptığı deklarasyon. Mevzuat uyumu gerektirmediğinden tarama toplantısı yapılmayan bir fasıldır.